II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Św. Królowej Jadwigi w Siedlcach

sekretariat@krolowka.siedlce.pl
25 7943470

My Europianie
lista wpisów

Artykuł Pani Barbary Kodzis

 

Europianie- pierwsza polska nazwa mieszkańców Europy, pojawiła się w wierszu Sebastiana Klonowica z 1597roku. Jest spolszczeniem nazwy łacińskiej.

 

    MY „EUROPIANIE”                               

     Pierwszym przejawem świadomości ponadpaństwowej Europejczyków była świadomość przynależności do wspólnoty chrześcijańskiej natomiast świadomość europejska ograniczała się pierwotnie do wąskiej warstwy elity intelektualnej głównie filozofów, pisarzy, historyków. Tym nie mniej kwestia tożsamości europejskiej, szczególnie w kontekście może nieco szowinistycznym, była przedmiotem wielu tekstów kultury i powoli przenikała do świadomości szerszego odbiorcy.

      Już we wczesnym średniowieczu twierdzono, że synowie Noego podzielili ziemię między siebie przyznając Jafetowi Europę i rządy nad światem... W odrodzeniu pojawił się pogląd, że Europa, mimo iż jest najmniejszym kontynentem  góruje nad Azją i Afryką. W ówczesnym malarstwie była ona przedstawiana jako bogato odziana niewiasta, w pancerzu, z koroną na głowie i rogiem obfitości w dłoni. Wierzono, że samo położenie naszego kontynentu, które ułatwia jego mieszkańcom ekspansję na zewnętrz symbolizuje wolę Opatrzności, by to Europejczycy dominowali nad światem. Pisząc o zaletach Europy wielu pisarzy podkreślało, że należy je przypisać uzdolnieniom i pracowitości Europejczyków. To dzięki zaletom charakteru kontynent europejski słynie z rzemiosł, handlu, pięknych miast, architektury, nauki i wynalazków. Podkreślano też, że w Europie rozwinęły się swobody obywatelskie, których nie uświadczysz w Azji [tu warto zaznaczyć, że w XVI wieku Rosji nie uznawano za kraj europejski tylko azjatycki]. Marcin Bielski pisał z dumą, że „Europa ma w sobie wolność  przyjacielską i wolno z jednego królestwa do drugiego jechać i wszytkę schodzić, kto chce”. Polski historyk Stanisław Orzechowski podkreślał zaś, że Polacy zawsze pokonywali Azjatów ponieważ „sercem, rozumem i cnotą” to Europejczyk dominuje nad ich „okrutnością i niewolą”.   Jeszcze dalej w swoich przemyśleniach na temat świadomości europejskie zaszli twórcy polskiej literatury renesansu starając się określić miejsce Polaków w ówczesnej Europie. Otóż Kochanowski, Rej i Modrzewski uważali, że kultura polska ma swój wyraźny wkład w rozwój cywilizacyjny kontynentu, że posiada przy tym własne oblicze i oryginalność.

   Obraz Europy jako przywódczyni innych kontynentów nie uległ zmianie w kolejnych wiekach, ale w okresie oświecenia zaszły zasadnicze zmiany w sposobie postrzegania praw mieszkańców krain poza europejskich. Wtedy to elita intelektualna Europy zaczęła głosić prawo wszystkich ludzi na Ziemi do szczęścia, wolności i do współczucia dla ich cierpień. Po raz pierwszy zaczęto porównywać los europejskich chłopów pańszczyźnianych do losu niewolników z Afryki, a Hindusi czy Inkasi broniący z mieczem w ręku swojej wolności mogą być wzorem dla mieszkańców Rzeczypospolitej.

 Drogi Czytelniku! Polska była, jest i będzie elementem wspólnoty europejskiej i tylko od nas zależy jaki będzie nasz wkład w jej rozwój.

     TRADYCJA ZOBOWIĄZUJE

Nasza szkoła może się poszczycić patronatem dwóch wybitnych Europejek – królowej Jadwigi z Andegawenów i Jadwigi Barszczewskiej.

     Jadwiga z Andegawenów pochodziła z rodu, którego korzenie sięgały czasów karolińskich, jej protoplaści rządzili na tronach Francji, Anglii, Sycylii i Neapolu, Węgier i Polski. Była nie tylko przedstawicielką wspaniałego rodu ale i wybitną osobowością: dobrze wykształconą, pozbawioną kompleksów i ograniczeń wynikających z wychowania ówczesnych kobiet dzięki czemu bez lęku podejmowała dyskusje z rektorami wyższych uczelni, biskupami i politykami. Gdy ordynariusz krakowski blokował reaktywację Akademii Krakowskiej, założyła dom dla polskich i litewskich studentów w czeskiej Pradze. W tym samym czasie 1397 roku uzyskała zgodę papieża na otworzenie wydziału teologicznego w Krakowie i rozpoczęła odbudowę tej uczelni. Jadwiga nie stroniła od polityki podejmując się trudnych negocjacji z Krzyżakami, odzyskując dla Królestwa Polskiego Ruś Czerwoną  przejętą w czasach jej ojca przez Węgrów. Zmarła w wieku 26 lat...

  Jadwiga Barszczewska – twórczyni naszej szkoły miała 20 lat kiedy rozpoczęła realizację bardzo śmiałego projektu edukacyjnego w naszym mieście – oficjalnie: prywatnej siedmioklasowej żeńskiej szkoły handlowej.  W „handlówce”, obok czterech obowiązkowych języków obcych, wprowadzono lekcje biologii, chemii i fizyki, zajęcia sportowe, wycieczki krajoznawcze oraz „godziny uczenia się pod kierunkiem nauczycieli”, co oznaczało brak prac domowych. Uczennice znajdowały się pod opieką lekarza szkolnego, dla rozwoju fizycznego i kontaktu z naturą pracowały w ogrodzie [a konkretnie w parku siedleckim], uczestniczyły w zajęciach laboratoryjnych w nowocześnie wyposażonej pracowni przyrodniczej i fizyko-chemicznej. W szkole nie było też karceru, nie używano wobec dziewcząt rózgi, nie poniżano, stawiając do kąta. Znajdowały się natomiast: konsekwentnie rozbudowywana czytelnia i sala gimnastyczna. Uczennice redagowały gazetkę szkolną, prowadziły szkolny sklepik, a po kilku latach starań rozpoczął działalność także samorząd szkolny.  

Standardy wprowadzone w szkole Barszczewskich nie były czymś powszechnym; owszem w miastach przemysłowych takich jak Łódź czy Warszawa zamożni przemysłowcy tworzyli nowoczesne szkoły handlowe, głównie dla chłopców, z równie nowatorskimi koncepcjami dydaktycznymi i programowymi, ale Siedlce nie były ani dużym, ani zamożnym miastem, projekt był zatem odważny i innowacyjny.  I co warto podkreślić, „handlówka” Barszczewskich, analogicznie do najlepszych tego typu szkół w Kongresówce, wprowadziła przełom w szkolnictwie średnim dzięki temu, że nie podlegała konserwatywnemu ministerstwu oświaty, przełamała rutynę panującą w publicznych gimnazjach i szkołach realnych stając się awangardą zmian w szkolnictwie            

     Patronat tych dwóch wybitnych postaci zobowiązuje Nas wszystkich stanowiących społeczność szkolną do dbałości o rozwój, wysoki poziom nauczania, odpowiedzialność za siebie i innych, budowanie samorządności i społeczności obywatelskiej wśród nas.